Downloadbaar lesmateriaal 2e graad

Hier vind je het downloadbaar lesmateriaal waar je zelfstandig mee aan de slag kan gaan. In de achtergrondinformatie ontdek je wat duurzaam omgaan met huishoudelijk verpakkingsafval precies betekent en waarom het zo belangrijk is. Je leert er ook hoe je op school kan werken aan duurzaam afval- en materialenbeheer door kennis te maken met de didactische concepten die aan de basis liggen van het lesmateriaal. Zo krijg je inzicht in de modulaire opbouw van het lesmateriaal en het leerproces achter de stappen die nodig zijn om jouw leerlingen te engageren.

Heb je nood aan wat meer duiding bij het lesmateriaal? Onze webinars kunnen je daarbij helpen.

Naar de webinars

Actiegericht werken

In het filmpje hiernaast maak je kennis met het stappenplan waarmee 'Ik zie wat jij niet ziet' leerlingen wil stimuleren om na te denken over en bewuste keuzes te maken voor een duurzame omgang met huishoudelijk verpakkingsafval: de projectontwerper. Dit stappenplan, dat vertrekt vanuit het principe van actiegericht werken, is de rode draad doorheen het lesmateriaal.

Per stap van de projectontwerper vind je hieronder een lesvoorbereiding die jou werkvormen, tips, inspiratie en mogelijkheden voor differentiatie aanreikt. In de lesvoorbereidingen vind je ook de nodige afbeeldingen, filmpjes en werkbladen. De werkbladen kan je hieronder ook als Word-documenten downloaden om te personaliseren en eventueel te integreren in je eigen werkbundel. Je leest er ook aan welke eindtermen je kan werken door met de lesvoorbereidingen aan de slag te gaan.

Meer tutorials

Inhoud

Spring naar het item:

We raden je aan om deze achtergrondinformatie te lezen voor je aan de slag gaat met de lesfiches.

Achtergrondinformatie

Maak je eigen selectie hieronder, of download het volledige pakket:

Het hele pakket downloaden(5.81 MB)

Stap 1: Prikkel

Lesfiche

Prikkel

In deze stap worden de leerlingen geprikkeld rond het voorkomen en sorteren van huishoudelijk verpakkingsafval en formuleren ze een duurzaamheidsvraagstuk.
pdf

Tijdsduur

Prikkel: 50 minuten
Opdracht: 30 minuten

Doelen

  • De leerlingen kunnen relevante informatie uit een krantenartikel, luisterfragment of video filteren en mondeling en schriftelijk weergeven.
  • De leerlingen durven hun mening m.b.t. huishoudelijk verpakkingsafval te geven.
  • De leerlingen staan open voor en luisteren naar de mening van anderen.
  • De leerlingen kunnen aangeven wat zij interessant/leuk/ boeiend/herkenbaar vinden.

2. Competenties in het Nederlands

02.01

De leerlingen bepalen het onderwerp, de hoofdgedachte en de hoofdpunten bij het doelgericht lezen en beluisteren van teksten.

02.03

De leerlingen selecteren relevante informatie bij het lezen en beluisteren van teksten.

02.04

De leerlingen nemen notities bij het lezen en beluisteren van teksten.

02.08

De leerlingen nemen doelgericht deel aan mondelinge en schriftelijke interactie.

02.09

De leerlingen zetten doelgericht strategieën in ter ondersteuning van informatieverwerking en communicatieve handelingen.

02.10

De leerlingen zetten nieuw- en eerder verworven woordenschat in ter ondersteuning van hun communicatieve handelingen.

5. Sociaal-relationele competenties

05.01
De leerlingen gaan respectvol en constructief met anderen in interactie rekening houdend met elkaars grenzen.

6. Competenties inzake wiskunde, exacte wetenschappen en technologie (STEM)

06.50

(Finaliteit doorstroom) De leerlingen werken op een veilige en duurzame manier met materialen, stoffen, organismen en technische systemen.

06.34

(Dubbele finaliteit) De leerlingen werken op een veilige en duurzame manier met materialen, stoffen, organismen en technische systemen.

7. Burgerschapscompetenties met inbegrip van competenties inzake samenleven

07.04
De leerlingen gaan geïnformeerd, beargumenteerd en constructief in dialoog over maatschappelijke thema’s.

13. Leercompetenties met inbegrip van onderzoekscompetenties, innovatiedenken, creativiteit, probleemoplossend en kritisch denken, systeemdenken, informatieverwerking en samenwerken

13.02
De leerlingen zetten (meta)cognitieve leer- en regulatiestrategieën in om zich leerinhouden eigen te maken.
Werkblad

Prikkelende vragenlijst

Start het gesprek met deze vragenlijst. Laat leerlingen nadenken over hun omgang met huishoudelijk verpakkingsafval en verhoog hun alertheid.

pdf

Stap 2: Onderzoeken

Lesfiche

Onderzoeken

In deze stap onderzoeken de leerlingen elementen van het duurzaamheidsvraagstuk in de eigen leefomgeving en interessesfeer om uiteindelijk een duurzaamheidsuitdaging te formuleren.
pdf

Tijdsduur

Onderzoeken: 50 minuten
Verdieping: 50 minuten

Beginsituatie

In stap 1 formuleerde je samen met de leerlingen een prikkelend duurzaamheidsvraagstuk. De leerlingen namen voor de les in groepjes drie foto’s van observaties binnen het duurzaamheidsvraagstuk.

Doelen

  • De leerlingen durven hun mening m.b.t. huishoudelijk verpakkingsafval te geven.
  • De leerlingen staan open voor en luisteren naar de mening van anderen.
  • Verdieping: De leerlingen kennen het begrip ‘circulaire economie’ en kunnen het uitleggen in eigen woorden.
  • Verdieping: De leerlingen kennen de ‘R-strategieën’ en kunnen in eigen woorden uitleggen hoe die bijdragen tot een circulaire economie.
  • De leerlingen denken actief na over oorzaak-gevolgrelaties.
  • Uitbreiding: De leerlingen formuleren een onderzoeksvraag.
  • Uitbreiding: De leerlingen voeren een onderzoek uit.
  • De leerlingen kunnen nadenken over waar zij iets aan kunnen en willen doen.

2. Competenties in het Nederlands

02.03

De leerlingen selecteren relevante informatie bij het lezen en beluisteren van teksten.

02.08

De leerlingen nemen doelgericht deel aan mondelinge en schriftelijke interactie.

5. Sociaal-relationele competenties

05.01
De leerlingen gaan respectvol en constructief met anderen in interactie rekening houdend met elkaars grenzen.

6. Competenties inzake wiskunde, exacte wetenschappen en technologie

06.50

(Finaliteit doorstroom) De leerlingen werken op een veilige en duurzame manier met materialen, stoffen, organismen en technische systemen.

06.34

(Dubbele finaliteit) De leerlingen werken op een veilige en duurzame manier met materialen, stoffen, organismen en technische systemen.

06.51

(Finaliteit doorstroom) De leerlingen voeren onderzoek aan de hand van een wetenschappelijke methode om kennis te ontwikkelen en om vragen te beantwoorden.

06.35

(Dubbele finaliteit) De leerlingen voeren onderzoek aan de hand van een wetenschappelijke methode om kennis te ontwikkelen en om vragen te beantwoorden. 

7. Burgerschapscompetenties met inbegrip van competenties inzake samenleven

07.04

De leerlingen gaan geïnformeerd, beargumenteerd en constructief in dialoog over maatschappelijke thema’s.

13. Leercompetenties met inbegrip van onderzoekscompetenties, innovatiedenken, creativiteit, probleemoplossend en kritisch denken, systeemdenken, informatieverwerking en samenwerken

13.02

De leerlingen zetten (meta)cognitieve leer- en regulatiestrategieën in om zich leerinhouden eigen te maken.

13.04

De leerlingen zoeken doelgericht informatie in diverse bronnen en verwerken die op een kritische en systematische manier.

Werkblad

Onderzoeksplan

Deze bijlage is een aanzet voor een werkblad om een onderzoeksplan uit te werken.
docx

Stap 3: Ideeën voor actie

Lesfiche

Ideeën voor actie

In deze stap bedenken de leerlingen acties en kiezen ze een actie om uit te werken en uit te voeren.
pdf

Tijdsduur

50 minuten

Beginsituatie

In stap 2 kozen de leerlingen een duurzaamheidsuitdaging waar ze een oplossing voor kunnen en willen bedenken.

Doelen

  • De leerlingen verkennen hun motivatie om zelf acties te ondernemen m.b.t. huishoudelijk verpakkingsafval.
  • De leerlingen staan open voor en luisteren naar de mening van anderen.
  • De leerlingen kunnen nadenken over wat een geslaagde actie is.
  • De leerlingen zijn bereid zich te engageren om een actie m.b.t. huishoudelijk verpakkingsafval uit te werken en uit te voeren.

2. Competenties in het Nederlands

02.08

De leerlingen nemen doelgericht deel aan mondelinge en schriftelijke interactie.

5. Sociaal-relationele competenties

05.01
De leerlingen gaan respectvol en constructief met anderen in interactie rekening houdend met elkaars grenzen.

6. Competenties inzake wiskunde, exacte wetenschappen en technologie

06.50

(Finaliteit doorstroom) De leerlingen werken op een veilige en duurzame manier met materialen, stoffen, organismen en technische systemen.

06.34

(Dubbele finaliteit) De leerlingen werken op een veilige en duurzame manier met materialen, stoffen, organismen en technische systemen.

7. Burgerschapscompetenties met inbegrip van competenties inzake samenleven

07.04
De leerlingen gaan geïnformeerd, beargumenteerd en constructief in dialoog over maatschappelijke thema’s.

13. Leercompetenties met inbegrip van onderzoekscompetenties, innovatiedenken, creativiteit, probleemoplossend en kritisch denken, systeemdenken, informatieverwerking en samenwerken

13.02
De leerlingen zetten (meta)cognitieve leer- en regulatiestrategieën in om zich leerinhouden eigen te maken.

15. Ontwikkeling van initiatief, ambitie, ondernemingszin en loopbaancompetenties

15.02
De leerlingen genereren creatieve ideeën om een probleem op te lossen en bespreken de uitvoerbaarheid ervan aan de hand van criteria.

Stap 4: Actie

Werkblad

Actie voorbereiden

Deze bijlage is een aanzet voor een werkblad om een actie voor te bereiden.
docx

Stap 5: Reflectie

Lesfiche

Reflectie

In deze stap reflecteren de leerlingen over het leerproces en/of wisselen ze ervaringen en feedback uit.
pdf

Tijdsduur

Oefening 1: 25 minuten
Oefening 2: 25 minuten

Beginsituatie

De leerlingen voerden een actie uit.

Doelen

  • De leerlingen kunnen kritisch omgaan met informatie, meningen of ideeën door opbouwende feedback te geven en te ontvangen m.b.t. een gedeelde ervaring.
  • De leerlingen kunnen respectvol reageren op informatie, meningen en ideeën van anderen.
  • De leerlingen kunnen een mening met argumenten vormen.
  • De leerlingen staan open voor en luisteren naar de mening van anderen.
  • De leerlingen kunnen kritisch nadenken over hun leerproces.

2. Competenties in het Nederlands

02.08

De leerlingen nemen doelgericht deel aan mondelinge en schriftelijke interactie.

5. Sociaal-relationele competenties

05.01
De leerlingen gaan respectvol en constructief met anderen in interactie rekening houdend met elkaars grenzen.

6. Competenties inzake wiskunde, exacte wetenschappen en technologie (STEM)

06.50

(Finaliteit doorstroom) De leerlingen werken op een veilige en duurzame manier met materialen, stoffen, organismen en technische systemen.

06.34

(Dubbele finaliteit) De leerlingen werken op een veilige en duurzame manier met materialen, stoffen, organismen en technische systemen.

7. Burgerschapscompetenties met inbegrip van competenties inzake samenleven

07.04
De leerlingen gaan geïnformeerd, beargumenteerd en constructief in dialoog over maatschappelijke thema’s.

13. Leercompetenties met inbegrip van onderzoekscompetenties, innovatiedenken, creativiteit, probleemoplossend en kritisch denken, systeemdenken, informatieverwerking en samenwerken

13.01
De leerlingen reflecteren cyclisch, vakspecifiek en vakoverschrijdend over het eigen leerproces en sturen het op basis daarvan doelgericht bij.
13.02
De leerlingen zetten (meta)cognitieve leer- en regulatiestrategieën in om zich leerinhouden eigen te maken.
Het hele pakket downloaden(5.81 MB)