Hoe MIWA de kwaliteit van haar ondergrondse PMD-inzameling verbeterde
De ondergrondse inzameling van PMD leidt regelmatig tot kwaliteitsproblemen. Zo ook bij de intercommunale MIWA uit de Waasland-regio. “Na overleg en in samenwerking met Fost Plus, besloten we de inwerpopeningen van de PMD-containers aan te passen. Daardoor daalde het residupercentage, dat begin vorig jaar nog meer dan 30% bedroeg, naar 8,1%, een cijfer dat in lijn ligt met onze huis-aan-huisinzameling,” zegt Klara Van der Gucht, Communicatie- en Beleidsmedewerker bij MIWA.
Inzameling van restafval, PMD en papier-karton via ondergrondse containers komt steeds vaker voor. “Ze zijn onder meer een goede oplossing voor hoogbouw,” legt Klara Van der Gucht uit. “Voor een appartementsblok met honderden bewoners is het niet evident om een klassieke ophaalronde te organiseren. Maar ook in nieuwe woonprojecten, waar heel wat nadruk ligt op een groene omgeving, wordt gekozen voor inzameling via ondergrondse containers en brengstraatjes omdat de ophaalwagens meestal niet tot bij de huizen geraken.”
“De meeste bewoners vinden het op zich niet zo erg dat ze even moeten wandelen naar het brengpunt. Dat ze hun afval kunnen wegbrengen op het moment dat hen best uitkomt, compenseert vaak die extra moeite. Dankzij het badge-systeem kunnen ze hun afvalkosten bovendien nauwgezet bijhouden.”
Gebrek aan sociale controle
Een belangrijk nadeel voor de intercommunale is dat de kwaliteit van het ingezamelde PMD een stuk lager ligt. “We zien heel wat materiaal in de containers dat niet bij PMD thuishoort, zoals piepschuim, gasflessen of verpakkingen van Klein Gevaarlijk Afval. Er is minder sociale controle dan bij de huis-aan-huisinzameling waar geweigerde PMD-zakken voor de mensen hun deur blijven staan. Mensen moeten wel badgen om toegang te krijgen tot de container maar eens het afval erin ligt kan je niet meer nagaan van wie het komt.”
“Het gaat overigens niet altijd om moedwillige sorteerfouten,” benadrukt Klara Van der Gucht. “Mensen kopiëren vaak het gedrag van hun buren. Je ziet soms letterlijk dezelfde sorteerfouten voorkomen in een bepaalde wijk of een bepaald appartementsblok. Het is een fenomeen dat we ook bij de huis-aan-huisinzameling zien.”
In het midden van de oplaadbakken van de containers waar mensen hun PMD aanbieden hebben we een horizontale stang gemonteerd. Daarmee vermijden we dat mensen nog grote zakken in de container kunnen werpen.”
Klara Van der Gught, Communicatie- en Beleidsmedewerkster MIWA
De zakken die op deze manier worden aangeboden zijn niet altijd van slechte kwaliteit. “Bij analyses zien we dat een aanzienlijk deel ervan relatief goed gesorteerde PMD bevatten. Helaas kunnen we de ondoorzichtige zakken niet visueel controleren en kunnen we dus ook geen onderscheid maken,” zegt Klara Van der Gucht.
De afgelopen jaren werden een aantal ladingen uit de ondergrondse containers van MIWA geweigerd door het sorteercentrum. “Dat is natuurlijk vervelend voor ons als intercommunale, omdat het extra kosten met zich meebrengt. Maar ook vanuit milieuoogpunt is het een slechte zaak. De geweigerde ladingen gaan immers naar de verbrandingsoven waardoor perfect recycleerbaar materiaal verloren gaat.”
Aangepaste inwerpopeningen
“Daarom besloten we het probleem ten gronde aan te pakken, ook al gaat het vandaag nog om een relatief klein deel van de bevolking in ons werkingsgebied – een goede 2.000 gezinnen maken gebruik van ondergrondse containers op een totaal van 67.200,” zegt Klara Van der Gucht. “In een eerste fase werkten we vooral op communicatie en sensibilisering, meestal in nauwe samenwerking met de syndicus of de huisvestingsmaatschappij. We stuurden brieven naar de bewoners, samen met posters en visuele sorteerinstructies voor elke fractie. We pasten ook de stickers op de containers aan.”
PMD in ondoorzichtige zakken
Maar het allergrootste probleem is dat heel wat bewoners hun PMD-afval thuis in kleine zakjes of grotere, vaak ondoorzichtige zakken verzamelen die ze vervolgens in de containers gooien. “In de sorteercentra kunnen ze met deze gesloten zakken echter niets aanvangen, waardoor de inhoud grotendeels verloren gaat. Ze worden niet automatisch opengescheurd door de sorteerinstallatie – zoals dat met de reglementaire blauwe PMD-zakken wel het geval is – met technische problemen en blokkeringen tot gevolg. Maar voor bewoners is het niet altijd gemakkelijk om te begrijpen waarom PMD huis-aan-huis wel in zakken wordt ingezameld en dat bij de ondergrondse containers niet kan.”
Toch gaven deze inspanningen niet het verhoopte resultaat. De intercommunale ging daarom samen met Fost Plus op zoek naar een verdere oplossing. Die bleek eigenlijk vrij eenvoudig. “In het midden van de oplaadbakken van de containers waar mensen hun PMD aanbieden hebben we een horizontale stang gemonteerd. Daarmee vermijden we dat mensen nog grote zakken in de container kunnen werpen.”
Tijdens een eerste proefproject testte de intercommunale drie verschillende stangen: een horizontale, verticale en een kruisvormige. De verticale opstelling bleek weinig efficiënt – kleinere zakken konden er immers nog altijd tussen – terwijl de kruisvormige opstelling onpraktisch was voor de inwoners. Wanneer mensen de zakken uitschudden vlogen de verpakkingen in het rond, wat ook niet de bedoeling kan zijn.”
Uitstekende resultaten
Na een eerste succesvol proefproject op drie locaties, heeft MIWA eerder dit jaar alle ondergrondse containers voorzien van de aangepaste inwerpopeningen. “Uit de kwaliteitsanalyses van begin juni – een viertal maanden na de installatie van de stangen – zien we een aanzienlijke verbetering in onze kwaliteit,” zegt Klara Van der Gucht. “Er werden geen ondoorzichtige zakken meer aangetroffen, en het residupercentage – dat in mei van vorig jaar nog meer dan 30% bedroeg – daalde naar 8,1%, een cijfer dat in lijn ligt met de huis-aan-huisinzameling in ons werkingsgebied. Het beste bewijs dat je met een relatief eenvoudige ingreep heel mooie resultaten kan behalen.”
Tevredenheidsenquête Fost Plus: hoe kunnen we nog beter doen?
Slim statiegeld: eerste pilootprojecten uit de startblokken
Extra aandacht nodig voor batterijen, elektro en KGA
