PPWR Insights 1 - Wat betekenen de nieuwe recycleerbaarheidscriteria voor jouw bedrijf?
De Packaging and Packaging Waste Regulation (PPWR) introduceert nieuwe en strikte recycleerbaarheidscriteria voor alle verpakkingen die op de EU-markt worden gebracht. In deze blogpost gaan we dieper in op die criteria, hoe en wanneer ze zullen bepaald worden en welke invloed ze zullen hebben op het ontwerp van verpakkingen.
Wanneer spreken we van een recycleerbare verpakking?
Vanaf 2030 moeten alle verpakkingen ontworpen zijn voor recyclage, zodat ze verwerkt kunnen worden tot secundaire grondstoffen die van een voldoende kwaliteit zijn om primaire materialen te vervangen.
Verpakkingen worden als recycleerbaar beschouwd als ze:
- Ontworpen zijn voor recyclage en voldoen aan bepaalde kwaliteitsnormen.
- Apart ingezameld, efficiënt gesorteerd en op grote schaal gerecycleerd kunnen worden.
- Voldoen aan prestatieniveaus (A, B of C) voor recycleerbaarheid, die doorheen de tijd strenger worden (vanaf 2038 zijn alleen nog niveaus A en B toegestaan).
Tegen 2028 zal de Europese Commissie gedetailleerde en gestandaardiseerde criteria ontwikkelen voor de recycleerbaarheid van verpakkingen. Elke verpakking krijgt dan op basis van die criteria een score toegewezen. De criteria zijn nog in volle ontwikkeling en worden verder behandeld in aparte werkgroepen (zie kader).
Uitzonderingen en financiële incentives
Een aantal verpakkingstypes, waaronder verpakkingen voor geneesmiddelen en babyvoeding, zijn tijdelijk vrijgesteld. Innovatieve verpakkingsoplossingen die nog niet voldoen aan de nieuwe recycleerbaarheidscriteria kunnen gedurende maximaal vijf jaar op de markt gebracht worden, als er een duidelijk plan is om aan de criteria te voldoen.
Vanaf 2030 zullen de bijdragen voor de Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid (UPV) – de huidige Groene Punt-tarieven – gemoduleerd worden op basis van de recycleerbaarheidsscore. Dit betekent dat producenten hogere vergoedingen betalen voor moeilijk recycleerbare verpakkingen en lagere vergoedingen voor verpakkingen met een goede recycleerbaarheidsscore.
Wat betekent op grote schaal gerecycleerd?
Tegen 2030 zal de EU een methodologie invoeren om te beoordelen of een verpakking daadwerkelijk op grote schaal gerecycleerd wordt. Die zal gebaseerd zijn op de effectieve recyclagecijfers per verpakkingsmateriaal, die via een transparant monitoringsysteem worden opgevolgd. De PPWR introduceert een gefaseerde aanpak: de design-for-recycling criteria weerspiegelen de theoretische recycleerbaarheid, terwijl het criterium van de recyclage op schaal moet garanderen dat de materialen in de praktijk ook gerecycleerd worden over de hele Europese Unie. De deadline hiervoor is vastgesteld op 2035.
Het blijft echter onduidelijk of een materiaalgroep die tegen 2035 niet op schaal gerecycleerd wordt, ook effectief van de markt wordt verbannen – zoals een strikte interpretatie van de tekst suggereert – of dat die materiaalgroep een lagere recycleerbaarheidsscore zal krijgen, zoals aangegeven tijdens het PPWR-webinar van de Europese Commissie in december.
Wat zijn de volgende stappen?
Op dit moment worden binnen CEN (Europees Comité voor Normalisatie) de recycleerbaarheidscriteria voor elk materiaal ontwikkeld. De expertwerkgroepen ontwikkelen zogenaamde verkeerslichttabellen om de recycleerbaarheid per materiaaltype te beoordelen. Het systeem deelt verpakkingen in de volgende categorieën in:
- Groen – Aangemoedigde verpakking
- Geel – Toegestaan maar niet ideaal
- Rood – Verboden op de markt
In de beoordeling wordt onder meer rekening gehouden met hoe verpakkingscomponenten zich gedragen in de sorteerinstallaties. Bijvoorbeeld: een yoghurtpotje van polystyreen wordt beoordeeld samen met het afsluitmateriaal en de wikkel, omdat die meestal samen in de sorteercentra terechtkomen. Ze worden apart beoordeeld als in meer dan 80% van de gevallen componenten vóór het sorteren worden verwijderd door de consument.
Fost Plus volgt de ontwikkelingen binnen twee specifieke werkgroepen op de voet. Het gaat om WG10, die de criteria voor de recycleerbaarheid van plastic verpakkingen opstelt en WG3, die hetzelfde doet voor materialen zoals papier-karton, glas, aluminium en metaal.
De definitieve technische specificaties voor WG3 zullen klaar zijn tegen eind 2025 en daarna beschikbaar gemaakt worden tegen vermoedelijk april 2026. Voor WG10 (plastics) zullen de eerste drafts gepubliceerd worden in november 2025, waarna nog een of meerdere revisieperiodes zullen volgen vooraleer de specificaties definitief vastgelegd zullen worden.
Hoe blijf je op de hoogte?
Op de PPWR-pagina op onze website vind je steeds de meest recente informatie over PPWR. Leden van Fost Plus kunnen met hun vragen terecht bij Customer Service of bij hun Accountmanager.