Design4Recycling
Casestudy

Colruyt Group maakt komaf met hinderlijke verpakkingen

 

“We hanteren een gestructureerde aanpak om de kleine groep niet-recycleerbare verpakkingen in ons assortiment te vervangen. Onze eerste prioriteit zijn de zogenaamde hinderlijke verpakkingen” zegt Nelle Thyssen, Expert Duurzame Verpakkingen bij Colruyt Group.


De categorie hinderlijke verpakkingen werd in 2021 geïntroduceerd in de Fost Plus-aangifte door de Interregionale Verpakkingscommissie. “De term slaat op verpakkingen die niet recycleerbaar zijn en bovendien ook de sorteer- en recyclageprocessen kunnen verstoren,” legt Niko Vanhaelen, accountmanager bij Fost Plus, uit. Ondertussen werd een tweede, uitgebreide lijst van hinderlijke verpakkingen gepubliceerd. 


De verpakkingen krijgen een ontradend Groene Punt-tarief mee, dat minstens dubbel zo hoog ligt als het tweede hoogste tarief dat bedrijven moeten betalen voor de inzameling, sortering en recyclage. “Met dat hoge tarief willen we bedrijven stimuleren om deze verpakkingen te vermijden en te vervangen door recycleerbare en duurzamere alternatieven.”


Topprioriteit

Colruyt Group beschouwt de hinderlijke verpakkingen alvast als een topprioriteit. “Dat past ook in onze algemene duurzaamheidsstrategie, waarin we heel wat aandacht hebben voor verpakking. Zo moeten tegen 2025 alle verpakkingen van onze huismerken recycleerbaar of herbruikbaar zijn,” zegt Nelle Thyssen, Expert Duurzame Verpakkingen.

In totaal identificeerde Colruyt Group eind 2021 een 85-tal artikelen die onder de categorie hinderlijke verpakkingen vallen. “Het gaat sowieso om een relatief klein deel van ons assortiment: minder dan 0,5% in gewicht. Het overgrote deel van onze verpakkingen is vandaag al recycleerbaar en kan door de consument bij PMD, glas of papier-karton gesorteerd worden. Maar dat maakt het niet minder belangrijk om ook die resterende groep aan te pakken,” benadrukt Nelle Thyssen.

Een aantal sprekende voorbeelden van aanpassingen die reeds werden doorgevoerd:

 

Van multi-layer naar mono-materiaal

colruyt

Een eerste problematische groep zijn de multi-layerverpakkingen en meer specifiek de aluminiumlaminaten, die onder meer gebruikt worden voor drankzakjes, natte dierenvoeding, babyvoeding en warme sauzen. Ze bestaan typisch uit een laminaat van plastic en aluminium, die niet van elkaar gescheiden kunnen worden, waardoor de materialen uiteindelijk verloren gaan.

“De oplossing is om over te schakelen naar verpakkingen die uit één enkel recycleerbaar materiaal bestaan,” legt Nelle Thyssen uit. “Tot voor kort waren nog relatief weinig alternatieven op de markt met de juiste eigenschappen, maar daar komt nu verandering in. Aangezien iedereen in de industrie van deze multilaagverpakkingen af wil, investeerden verpakkingsproducenten volop in de ontwikkeling van mono-materiaal alternatieven.”

 

Chipskokers worden greencans

chip

Een tweede hinderlijke verpakking is de chipskoker. Dat is een gelamineerde kartonnen verpakking met een bodem uit aluminium. “We schakelden in de loop van juni 2023 over naar de zogenaamde Greencan, een kartonnen koker die tussen 92 en 98% papier-karton bevat, met slechts een minimale barrière om het product te beschermen tegen lucht en vocht. Die barrière blijft nodig om de smaak en kwaliteit optimaal te houden. Maar door hun hoge vezelgehalte zijn de Greencans perfect geschikt om opgenomen te worden in de klassieke recyclageprocessen van papier-karton,” zegt Nelle Thyssen.

Geperforeerde sleeves

Dan zijn er nog de zogenaamde full-body sleeves, een soort wikkel die de plastic fles of flacon volledig omsluit. Doordat de sleeve de verpakking eronder grotendeels bedekt, wordt die in de sorteercentra niet altijd herkend en komt de verpakking soms in de verkeerde fractie of in het residu terecht.


“Uiteraard kijken we eerst of we de wikkel kunnen vervangen door een etiket – zo gebruiken we minder verpakkingsmateriaal. Waar het niet anders kan, kiezen we stelselmatig voor geperforeerde sleeves die consumenten gemakkelijk kunnen verwijderen,” zegt Nelle Thyssen. “De stippellijnen maken meteen duidelijk waar ze de wikkel kunnen afscheuren. Door de wikkel en de fles vervolgens apart in de PMD-zak te gooien, kunnen beide effectief gerecycleerd worden.”

De geperforeerde sleeves werden vorig jaar al gebruikt voor de nieuwe siroopverpakkingen en worden in de loop van 2023 geïntroduceerd voor de verpakkingen van dessertsauzen en drinkyoghurts. “Dat is goed voor meer dan 140 ton verpakkingsmateriaal dat vanaf nu wel uitgesorteerd kan worden in de PMD-sorteercentra,” zegt Nelle Thyssen.

grenadine boni

Komaf met zwarte verpakkingen

colruyt wasmiddel

Zwarte verpakkingen met zogenaamd Carbon Black als kleurstof horen eveneens tot de categorie hinderlijke verpakkingen. Hoewel het materiaal waaruit die verpakkingen bestaan meestal wel recycleerbaar is, worden ze niet herkend door de sorteerinstallaties. De NIR-sortering (Near Infra Red) is immers optische sortering op basis van lichtweerkaatsing. Colruyt haalde daarom zwarte verpakkingen uit de rekken. Sinds november 2023 is dat ook het geval voor de zwarte schuimschaaltjes voor vers vlees of verse vis. Deze zijn nu donkergrijs, wat nog steeds mooi contrasteert met het voedsel, maar wel detecteerbaar is. In totaal gaat het om zo’n 880 ton aan schuimschaaltjes in XPS die nu wel gesorteerd en dus gerecycleerd kunnen worden. De innovatie bleek zo’n schot in de roos dat de verpakkingsproducent van de grijze schaaltjes de marktstandaard gemaakt heeft.  

Complex proces

“Verpakkingen aanpassen is sowieso een proces van lange adem,” zegt Nelle Thyssen. “Er is heel wat overleg nodig met leveranciers om de juiste alternatieven te vinden en de impact op productie en logistiek in te schatten. Voedselverlies vermijden blijft bovendien onze eerste prioriteit. Waar nodig laten we nieuwe of aangepaste verpakkingen ook testen in de sorteercentra onder begeleiding van de experten van Fost Plus. Zo zijn we zeker dat ze wel degelijk kunnen opgenomen worden in de bestaande sorteer- en recyclageprocessen.”

“We nemen onze ervaringen met de hinderlijke verpakkingen intussen ook mee naar andere verpakkingen die strikt genomen niet onder die definitie vallen,” zegt Nelle Thyssen. “De geperforeerde sleeves willen we bijvoorbeeld ook introduceren voor onze dessertpotjes, en de evolutie van multilayer naar mono-materiaal trekken we door in de rest van ons assortiment, onder meer in onze rijstverpakking. Op die manier zetten we de laatste stappen richting volledige recycleerbaarheid.”