Downloadbaar lesmateriaal 1ste graad
Contents
Jump to the items for:
We raden je aan om dit achtergronddossier te lezen voor je aan de slag gaat met de lesfiches.
Download the entire package or select below.
Download complete package(8.51 MB)Stap 1: Prikkel
Lesfiche
Prikkel
In deze stap worden de leerlingen geprikkeld aan de hand van voorbeeldacties en formuleren ze een duurzaamheidsvraagstuk.
pdf
Duration
50 minuten + huiswerk
Goals
- De leerlingen verkennen hun mening en gevoel over het thema.
- De leerlingen onderbouwen hun mening met argumenten.
- De leerlingen staan open voor en luisteren naar de mening van anderen.
- De leerlingen formuleren een duurzaamheidsvraagstuk.
- Optie: de leerlingen zien in dat duurzame ontwikkeling bestaat uit het integreren van People, Planet en Prosperity.
1. Competenties op het vlak van lichamelijk, geestelijk en emotioneel bewustzijn/gezondheid
ET 1.17
De leerlingen benoemen met behulp van richtvragen bij een gebeurtenis hun gedachten, gevoelens en gedrag en de gevolgen van die gebeurtenis voor zichzelf.
4. Digitale competentie en mediawijsheid
ET 4.1
De leerlingen demonstreren basisvaardigheden om digitaal inhouden te creëren en te delen.
ET 4.2
De leerlingen demonstreren basisvaardigheden om digitaal samen te werken, te communiceren en te participeren aan initiatieven.
5. Sociaal-relationele competenties
ET 5.2
De leerlingen houden in interacties rekening met de opvattingen, fysieke en mentale grenzen en emoties van anderen.
ET 5.4
De leerlingen demonstreren in informele en formele relaties geschikte sociale vaardigheden.
ET 5.5
De leerlingen dragen in groepsactiviteiten met een welomschreven opdracht actief bij aan de uitwerking van een gezamenlijk resultaat.
7. Burgerschapscompetenties met inbegrip van competenties inzake samenleven
ET 7.7
De leerlingen onderbouwen een eigen mening over maatschappelijke gebeurtenissen, thema’s en trends met betrouwbare informatie en geldige argumenten.
ET 7.8
De leerlingen participeren actief in schoolse situaties, rekening houdend met de rechten en plichten van iedereen.
ET 7.9
De leerlingen illustreren het belang van individuele en gezamenlijke acties en engagement voor de samenleving.
ET 7.10
De leerlingen onderscheiden inspraak, participatie en besluitvorming in schoolse situaties, rekening houdend met de rechten en plichten van iedereen.
ET 7.11
De leerlingen handelen duurzaam in een schoolse context.
ET 7.12
De leerlingen lichten de complexiteit en verwevenheid van duurzaamheidskwesties toe.
ET 7.13
De leerlingen verklaren de impact van globale uitdagingen van duurzame ontwikkeling op het lokale niveau.
13. Leercompetenties met inbegrip van onderzoekscompetenties, innovatiedenken, creativiteit, probleemoplossend en kritisch denken, systeemdenken, informatieverwerking en samenwerken
ET 13.2
De leerlingen reflecteren aan de hand van richtvragen over de impact van de eigen en andermans leeropvattingen en -strategieën op de uitvoering van een opdracht.
ET 13.17
De leerlingen passen vaardigheden van samen leren toe om een leerdoel te realiseren.
15. Ontwikkeling van initiatief, ambitie, ondernemingszin en loopbaancompetenties
ET 15.4
De leerlingen maken onderbouwde keuzes aan de hand van aangereikte criteria en aangereikte strategieën.
Stap 2: Onderzoeken
Lesfiche
Onderzoeken
In deze stap onderzoeken de leerlingen elementen van het duurzaamheidsvraagstuk in de eigen leefomgeving en interessesfeer om uiteindelijk een duurzaamheidsuitdaging te formuleren.
pdf
Duration
75 minuten + 50 minuten groepswerk thuis, op locatie of in een klaslokaal met computers
Goals
- De leerlingen onderzoeken het zelf geformuleerde duurzaamheidsvraagstuk.
- De leerlingen onderbouwen hun mening met argumenten.
- De leerlingen staan open voor en luisteren naar de mening van anderen.
- De leerlingen denken bewust na over oorzaak-gevolgrelaties binnen het duurzaamheidsvraagstuk.
- De leerlingen verbinden oorzaken met gevolgen binnen het duurzaamheidsvraagstuk.
- De leerlingen formuleren een onderzoeksvraag.
- De leerlingen formuleren (een) duurzaamheidsuitdaging(en).
1. Competenties op het vlak van lichamelijk, geestelijk en emotioneel bewustzijn/gezondheid
ET 1.17
De leerlingen benoemen met behulp van richtvragen bij een gebeurtenis hun gedachten, gevoelens en gedrag en de gevolgen van die gebeurtenis voor zichzelf. (transversaal)
5. Sociaal-relationele competenties
ET 5.2
De leerlingen houden in interacties rekening met de opvattingen, fysieke en mentale grenzen en emoties van anderen.
ET 5.4
De leerlingen demonstreren in informele en formele relaties geschikte sociale vaardigheden.
ET 5.5
De leerlingen dragen in groepsactiviteiten met een welomschreven opdracht actief bij aan de uitwerking van een gezamenlijk resultaat.
7. Burgerschapscompetenties met inbegrip van competenties inzake samenleven
ET 7.7
De leerlingen onderbouwen een eigen mening over maatschappelijke gebeurtenissen, thema’s en trends met betrouwbare informatie en geldige argumenten.
ET 7.8
De leerlingen participeren actief in schoolse situaties, rekening houdend met de rechten en plichten van iedereen.
ET 7.9
De leerlingen illustreren het belang van individuele en gezamenlijke acties en engagement voor de samenleving.
ET 7.10
De leerlingen onderscheiden inspraak, participatie en besluitvorming in schoolse situaties, rekening houdend met de rechten en plichten van iedereen.
ET 7.12
De leerlingen lichten de complexiteit en verwevenheid van duurzaamheidskwesties toe.
ET 7.13
De leerlingen verklaren de impact van globale uitdagingen van duurzame ontwikkeling op het lokale niveau.
ET 7.14
De leerlingen illustreren wederzijdse beïnvloeding tussen maatschappelijke domeinen.
13. Leercompetenties met inbegrip van onderzoekscompetenties, innovatiedenken, creativiteit, probleemoplossend en kritisch denken, systeemdenken, informatieverwerking en samenwerken
ET 13.1
De leerlingen beoordelen zowel het belang van een opdracht voor zichzelf als lerende als de relatie tussen de eigen en de vereiste competenties voor de uitvoering van de opdracht.
ET 13.3
De leerlingen hanteren een geschikte zoekstrategie uit een aantal aangereikte bij het selecteren van digitale en niet-digitale bronnen en informatie om een aangereikte informatievraag te beantwoorden.
ET 13.4
De leerlingen gebruiken verklarende en oriënterende overzichten om informatie in een digitale en niet-digitale bron terug te vinden.
ET 13.5
De leerlingen beoordelen aan de hand van aangereikte richtvragen de geselecteerde digitale en niet-digitale bronnen en informatie op bruikbaarheid, correctheid en betrouwbaarheid.
ET 13.6
De leerlingen verwerken digitale en niet digitale informatie uit één of een beperkt aantal bronnen volgens een aangereikt stappenplan tot een samenhangend en bruikbaar geheel.
ET 13.7
De leerlingen stellen verwerkte informatie voor volgens een aangereikte digitale en niet-digitale presentatiemethode.
ET 13.8
De leerlingen beheren informatie digitaal en niet-digitaal volgens een aangereikte structuur.
ET 13.9
De leerlingen formuleren voor een afgebakend probleem een onderzoeksvraag aan de hand van aangereikte criteria.
ET 13.10
De leerlingen formuleren een hypothese in functie van een onderzoeksvraag aan de hand van aangereikte criteria.
ET 13.11
De leerlingen voeren stapsgewijs een onderzoekstechniek uit om digitale en niet-digitale gegevens te verwerven i.f.v. een onderzoeksvraag.
ET 13.13
De leerlingen formuleren een antwoord op een onderzoeksvraag of hypothese aan de hand van aangereikte richtlijnen.
ET 13.17
De leerlingen passen vaardigheden van samen leren toe om een leerdoel te realiseren.
15. Ontwikkeling van initiatief, ambitie, ondernemingszin en loopbaancompetenties
ET 15.4
De leerlingen maken onderbouwde keuzes aan de hand van aangereikte criteria en aangereikte strategieën.
Werkblad
Onderzoeksplan
Deze bijlage is een aanzet voor een werkblad om een onderzoeksplan uit te werken.
docx
Lesfiche
Inhoudelijke verdieping
Deze lesfiche is een zijsprong met inhoudelijke verdieping rond de rol van afval in een circulaire economie.
pdf
Duration
Twee oefeningen van elk 25 minuten
Goals
- De leerlingen denken bewust na over de delen die nodig zijn voor een geheel.
- De leerlingen onderbouwen hun mening met argumenten.
- De leerlingen ervaren dat het perspectief van anderen leerrijk is.
- De leerlingen staan open voor en luisteren naar de mening van anderen.
- De leerlingen hebben inzicht in de achterliggende redenen en strategieën om aan duurzaam afval- en materialenbeheer te doen.
- De leerlingen hebben inzicht in de rol van afval in een circulaire economie.
- De leerlingen hebben inzicht in het model van de Vlaamse prioriteitenladder.
1. Competenties op het vlak van lichamelijk, geestelijk en emotioneel bewustzijn/gezondheid
ET 1.17
De leerlingen benoemen met behulp van richtvragen bij een gebeurtenis hun gedachten, gevoelens en gedrag en de gevolgen van die gebeurtenis voor zichzelf.
5. Sociaal-relationele competenties
ET 5.2
De leerlingen houden in interacties rekening met de opvattingen, fysieke en mentale grenzen en emoties van anderen.
ET 5.4
De leerlingen demonstreren in informele en formele relaties geschikte sociale vaardigheden.
ET 5.5
De leerlingen dragen in groepsactiviteiten met een welomschreven opdracht actief bij aan de uitwerking van een gezamenlijk resultaat.
7. Burgerschapscompetenties met inbegrip van competenties inzake samenleven
ET 7.7
De leerlingen onderbouwen een eigen mening over maatschappelijke gebeurtenissen, thema’s en trends met betrouwbare informatie en geldige argumenten.
ET 7.8
De leerlingen participeren actief in schoolse situaties, rekening houdend met de rechten en plichten van iedereen.
ET 7.12
De leerlingen lichten de complexiteit en verwevenheid van duurzaamheidskwesties toe.
ET 7.13
De leerlingen verklaren de impact van globale uitdagingen van duurzame ontwikkeling op het lokale niveau.
ET 7.14
De leerlingen illustreren wederzijdse beïnvloeding tussen maatschappelijke domeinen.
Stap 3: Ideeën voor actie
Lesfiche
Ideeën voor actie
In deze stap bedenken de leerlingen acties en kiezen ze een actie om uit te werken en uit te voeren.
pdf
Duration
75 minuten + 50 minuten groepswerk thuis, op locatie of in een klaslokaal met computers
Goals
- De leerlingen kunnen nieuwe ideeën genereren door de zinvolle eigenschappen van een eerste idee te benoemen en te gebruiken.
- De leerlingen vergelijken de impact van de verschillende bedachte acties door te kijken naar de gevolgen van de actie.
- De leerlingen kunnen kritisch omgaan met informatie, meningen of ideeën door opbouwende feedback te geven en ontvangen m.b.t. een of meerdere acties.
- De leerlingen onderbouwen hun mening met argumenten.
- De leerlingen staan open voor en luisteren naar de mening van anderen.
- De leerlingen kiezen een actie om uit te werken en uit te voeren.
5. Sociaal-relationele competenties
ET 5.5
De leerlingen dragen in groepsactiviteiten met een welomschreven opdracht actief bij aan de uitwerking van een gezamenlijk resultaat.
7. Burgerschapscompetenties met inbegrip van competenties inzake samenleven
ET 7.5
De leerlingen hanteren strategieën om tot constructieve oplossingen voor conflictsituaties te komen.
ET 7.8
De leerlingen participeren actief in schoolse situaties, rekening houdend met de rechten en plichten van iedereen.
ET 7.9
De leerlingen illustreren het belang van individuele en gezamenlijke acties en engagement voor de samenleving.
13. Leercompetenties met inbegrip van onderzoekscompetenties, innovatiedenken, creativiteit probleemoplossend en kritisch denken, systeemdenken, informatieverwerking en samenwerken
ET 13.2
De leerlingen reflecteren aan de hand van richtvragen over de impact van de eigen en andermans leeropvattingen en -strategieën op de uitvoering van een opdracht.
ET 13.12
De leerlingen voeren een oplossingsstrategie systematisch uit i.f.v. een onderzoek of een probleem.
ET 13.13
De leerlingen formuleren een antwoord op een onderzoeksvraag of hypothese aan de hand van aangereikte richtlijnen.
ET 13.15
De leerlingen analyseren sterktes en zwaktes van hun leerresultaat en hun doorlopen leerproces aan de hand van richtvragen.
ET 13.17
De leerlingen passen vaardigheden van samen leren toe om een leerdoel te realiseren.
15. Ontwikkeling van initiatief, ambitie, ondernemingszin en loopbaancompetenties
ET 15.1
De leerlingen genereren ideeën voor een uitdaging aan de hand van aangereikte technieken en methodieken en in een gestructureerd en afgebakend kader.
ET 15.2
De leerlingen onderzoeken de uitvoerbaarheid van ideeën rekening houdend met aangereikte criteria.
ET 15.3
De leerlingen werken stapsgewijs een zelfgekozen idee uit door het doelmatig inzetten van tijd en hulpmiddelen.
ET 15.4
De leerlingen maken onderbouwde keuzes aan de hand van aangereikte criteria en aangereikte strategieën.
Stap 4: Actie
Werkblad
Actie uitwerken
Deze bijlage is een aanzet voor een werkblad om een actie uit te werken.
docx
Stap 5: Reflectie
Lesfiche
Reflectie
In deze stap reflecteren de leerlingen over het leerproces en/of wisselen ze ervaringen en feedback uit.
pdf
Duration
Twee oefeningen van elk 25 minuten
Initial situation
Goals
- De leerlingen denken kritisch na over hun leerproces.
- Hoe heb ik geleerd?
- Wat heb ik geleerd?
- Wat kan ik hiermee doen?
- De leerlingen blikken terug en vooruit.
- De leerlingen kunnen kritisch omgaan met informatie, meningen of ideeën door opbouwende feedback te geven en te ontvangen m.b.t. een of meerdere acties.
- De leerlingen onderbouwen hun mening met argumenten.
- De leerlingen staan open voor en luisteren naar de mening van anderen.
- De leerlingen wisselen ervaringen uit met klasgenoten, andere klasgroepen of andere scholen.
1. Competenties op het vlak van lichamelijk, geestelijk en emotioneel bewustzijn/gezondheid
ET 1.15
De leerlingen verwoorden met behulp van richtvragen welke gebeurtenissen hen zelfvertrouwen geven en welke gebeurtenissen hen onzeker maken in het kader van hun welbevinden.
ET 1.17
De leerlingen benoemen met behulp van richtvragen bij een gebeurtenis hun gedachten, gevoelens en gedrag en de gevolgen van die gebeurtenis voor zichzelf.
5. Sociaal-relationele competenties
ET 5.2
De leerlingen houden in interacties rekening met de opvattingen, fysieke en mentale grenzen en emoties van anderen.
ET 5.4
De leerlingen demonstreren in informele en formele relaties geschikte sociale vaardigheden.
7. Burgerschapscompetenties met inbegrip van competenties inzake samenleven
ET 7.9
De leerlingen illustreren het belang van individuele en gezamenlijke acties en engagement voor de samenleving.
13. Leercompetenties met inbegrip van onderzoekscompetenties, innovatiedenken, creativiteit, probleemoplossend en kritisch denken, systeemdenken, informatieverwerking en samenwerken
ET 13.1
De leerlingen beoordelen zowel het belang van een opdracht voor zichzelf als lerende als de relatie tussen de eigen en de vereiste competenties voor de uitvoering van de opdracht.
ET 13.2
De leerlingen reflecteren aan de hand van richtvragen over de impact van de eigen en andermans leeropvattingen en -strategieën op de uitvoering van een opdracht.
ET 13.14
De leerlingen beoordelen hun leerproces en -resultaat op afgesproken momenten en aan de hand van aangereikte criteria.
ET 13.15
De leerlingen analyseren sterktes en zwaktes van hun leerresultaat en hun doorlopen leerproces aan de hand van richtvragen.